Түркістан облысында ауыл шаруашылығын әртараптандыру және жаңа дақыл түрлерін енгізу бағытындағы жұмыстар нақты нәтижесін беріп келеді. Соның жарқын мысалы – Сарыағаш ауданында орналасқан «Жабай ата» шаруа қожалығының жылыжай шаруашылығы. Тропикалық климатта өсетін лимон ағашын жерсіндірген шаруашылық бүгінде жылына 200 тоннаға дейін өнім жинап, өңір экономикасына елеулі үлес қосып отыр.
Тәжірибе мен табандылықтың нәтижесі
Лимон өсіру ісі бұл шаруашылықта осыдан үш жыл бұрын басталған. Алғашқы кезеңде жердің тұздылығын төмендетіп, топырақты жәндіктер мен аурулардан тазарту мақсатында қияр мен қызанақ сияқты көкөніс дақылдары егілген. Бұл агротехникалық тәсіл өз нәтижесін беріп, кейін лимон көшеттерін отырғызуға қолайлы жағдай жасалған.
Бүгінде шаруашылықтың 12 гектар аумағында лимон ағаштары толық жеміс беріп тұр. Әр гектарға шамамен 800 түп лимон ағашы отырғызылған. Мамандардың айтуынша, бұл ағаштар дұрыс күтім жасалған жағдайда 30–40 жылға дейін тұрақты өнім беруге қабілетті.
Жоғары өнімділікке бағытталған жоспар
Шаруа қожалығы лимон көшеттерін көршілес Өзбекстан Республикасынан әкелген. Қазіргі таңда жылыжайдан биылдың өзінде 200 тонна лимон өнімі жиналған. Алдағы жылдары агротехнологияны жетілдіру арқылы 1 гектардан 40–50 тоннаға дейін өнім алу жоспарланып отыр.
Өндірілген лимонның басым бөлігі ішкі нарықта сатылып, отандық өнімге деген сұранысты қамтамасыз етуге үлес қосуда. Бұл – импортты алмастыруға және отандық ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған маңызды қадам.
Жұмыспен қамту және әлеуметтік әсер
Жылыжай шаруашылығы тек өнім өндірумен шектелмей, ауыл тұрғындарын жұмыспен қамтуға да ықпал етуде. Қазіргі таңда шаруашылықта 40 адам тұрақты жұмыспен қамтылған. Бұл ауылдық жерлерде табыс көзін арттырып, әлеуметтік тұрақтылықты нығайтуға мүмкіндік беріп отыр.
Ауыл шаруашылығын дамытудағы жаңа бағыт
«Жабай ата» шаруа қожалығының тәжірибесі Түркістан өңірінде жылыжай шаруашылығын дамытуға, жаңа дақыл түрлерін енгізуге және агробизнестің тиімді моделін қалыптастыруға болатынын көрсетеді. Тропикалық жемістерді жергілікті климатқа бейімдеу – өңірдің аграрлық әлеуетін кеңейтіп, фермерлер үшін жаңа мүмкіндіктер ашары сөзсіз.
Мұндай бастамалар Түркістан облысында ауыл шаруашылығы саласының жаңаша дамуына жол ашып, өңірді жоғары өнімді, инновациялық агроаймақтардың біріне айналдыруға негіз болуда.